Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Tiyatroda, operada, sinemada. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Эntihara kadar gidebilirdim. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Okul Эstanbul'daydэ. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. O rahatsэz oluyordu. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Ne gelen oldu ne de giden. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Bana "Sen kemana" dediler. Юimdi de Эsrail-Filistin. . ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Borusan bunlardan biridir. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Onlarla iftihar ediyorum. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. . O da kabul etti. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Dr. . O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. . 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. . Kitap ve gazete okumayэ da. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. . Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Beni зok etkiledi. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. . Orada doрdum. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Beni onun yanэna verdiler. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Цrneрin bakkala giderken. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Saim Akзэl. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. . Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bьtьn tьrlere saygэm var. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Bunlarsэz yapamam. "Hani юarkэ"" diye sordum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Эnюallah dьzelir. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. . Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Цrneрin bakkala giderken. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Bunlarsэz yapamam. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Ne gelen oldu ne de giden. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. . Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Saim Akзэl. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. . Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Beni onun yanэna verdiler. Onlarla iftihar ediyorum. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. . Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. . ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Okul Эstanbul'daydэ. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Enstrьman црrenmek зaba ister. Orada doрdum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. . Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. . Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Эntihara kadar gidebilirdim. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Юimdi de Эsrail-Filistin. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Borusan bunlardan biridir. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Эnюallah dьzelir. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Bьtьn tьrlere saygэm var. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Tiyatroda, operada, sinemada. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. O rahatsэz oluyordu. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. . Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. "Hani юarkэ"" diye sordum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. O da kabul etti. . Beni зok etkiledi. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Bana "Sen kemana" dediler. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. . Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Dr. Mecburen keman црrenmeye baюladэm.